Xà sàng tử bổ dương

Xà sàng còn được gọi với tên gọi khác là giần sàng, xà túc, xà mễ. Chúng là loài thực vật mọc hoang, thu hoạch rồi phơi khô dùng làm thuốc chữa bệnh.

Tuy là loài mọc hoang, nhưng chúng lại thường mọc hoang ở những khu vực đất trồng ở nước ta. Hàng năm trong khoảng thời gian từ tháng 6 đến tháng 8 là mùa quả chính, người ta lại cắt cả cành hay nhổ cả cây về loại cành, lá, tạp chất, lấy quả rửa sạch, phơi khô dùng làm thuốc. Quả xà sàng có chứa tinh dầu ( khoảng 1,3%), có mùi hắc đặc biệt, thành phần hóa học chủ yếu 1-pinene, 1-camphene, cnidiadin, archangelicin, bomyl Isovalerate, columbianadin ,cnidimine, Isopimpinellinie, Isobomeol, ostole, dihydro oroselol.
Tác dụng của xà sàng tử:
– Theo Đông y: Xà sang tử có tác dụng táo thấp sát trùng, ôn thận tráng dương, kho phong án hàn, sử dụng mang nhiều lợi ích cho các trường hợp: thấp sang ( lở chảy nước), thấp trẩn, giới tiên tao dưỡng (chàm ghẻ ngứa), thấp hàn đới hạ, thấp tý yêu thống, đàn ông và phụ nữ hiếm muộn con cái.
– Bài thuốc có tác dụng giống testosteron, giúp tăng trọng lượng tử cung và buồng trứng. Ức chế nấm ngoài da, diệt trừ trùng roi âm đạo.
Ứng dụng lâm sàng của bài thuốc:
– Trị trùng roi âm đạo:
+Hằng ngày dùng xà sàng tử 10%, 500ml cho bệnh nhân rửa âm đạo, và dùng dịch chiết từ xà sàng tử làm thành viên, mỗi ngày đặt hai viên vào bên ngoài cổ tử cung, liệu trình chữa trị từ 5-7 ngày.
+ Xà sàng tử 15g, minh phàn hàm lượng từ 1-2 gam, tán bột tất cả, trộn với nước rồi dùng gạc vô trùng nhét vào âm đạo, mỗi ngày thay gạc một lần.
– Trị nấm âm hộ: xà sàng tử 500g,dầu cá 50g, thanh đại 250g, vaseline vừa đủ để chế thành cao, dùng để bôi ngoài, mỗi tuần bôi từ 2-4 lần, 1 liệu rình kéo dài khoảng 2 tháng.
– Trị liệt dương ở nam, vô sinh ở nữ:
+ Tam tử hoàn: Xà sàng tử, Thỏ ty tử, ngũ vị tử, mỗi loại lấy lượng bằng nhau. Ngày uống hai lần mỗi lần 5g
+ Xà sàng tử 10g, dâm dương hoắc 8g, tiểu hồi hương 2g, sơn thù 10g sắc với 600ml nước, sau còn 200ml thuốc, chia làm 3 uông trong ngày.
– Trị lòi dom: Xà sàng tử 40g, cam thảo 40g tán thật nhỏ, trộn đều, ngày uống 3 lần, mỗi lần 3g.